Zdania warunkowe występują chyba w każdym języku i w wielu sprawiają problemy. Dzisiejszym wpisem postaram się, aby angielski nie był jednym z nich.
W angielskim mamy cztery tryby (lub jak kto woli okresy) warunkowe, każdy z nich składa się z warunku oraz skutku, czyli tego, co wydarzy się, gdy warunek zostanie spełniony.

Zero Conditional
Używany do mówienia o prawdach ogólnych, zjawiskach przyrody, rzeczach oczywistych i powszechnie znanych. (Czy to nie przypomina Present Simple? Oczywiście, że tak, dlatego do budowania Zero Conditional w obu częściach użyjemy Present Simple.)
Konstrukcja: If + Present Simple, Present Simple
- If you heat water to 100°C, it boils.
- If you touch fire, you get burned.
- Plants die if you don’t water them. (Zauważcie, że tutaj zamieniłam kolejność, najpierw mamy skutek, potem warunek – wtedy NIE stawiamy przecinka między zdaniami. Ta zasada dotyczy wszystkich trybów warunkowych.)
W Zero Conditional ‘if’ można zamienić na ‘when’ ponieważ mówimy o prawdach ogólnych.
- When you press this button, the music starts playing.

First Conditional
Używany do mówienia o warunkach możliwych do spełnienia, o sytuacjach prawdopodobnych w teraźniejszości lub przyszłości.
Konstrukcja: If + czas teraźniejszy*, Future Simple / czasownik modalny / tryb rozkazujący
*najczęściej używa się tu Present Simple, ale Present Continuous czy Perfect też są możliwe
- If it rains tomorrow, we will stay at home.
- If you study hard, you may pass the exam.
- If she is working late, she will call us.
- If you have finished your homework, we will go out.
- Unless you have enough money, don’t buy new concert tickets. (Unless oznacza ‘jeśli nie’, więc nie dodajemy już do niego przeczenia).
Spróbuj znaleźć ten tryb warunkowy w tekście piosenki – kliknij tutaj.

Second Conditional
Używany do mówienia o warunkach raczej niemożliwych lub zupełnie niemożliwych do spełnienia, o sytuacjach nieprawdopodobnych w teraźniejszości lub przyszłości.
Konstrukcja: If + Past Simple lub Past Continuous, would / could / might + pierwsza forma czasownik
- If I were you, I would accept the offer. (warunek niemożliwy do spełnienia, bo nigdy nie będę Tobą. Natomiast, dlaczego używamy ‘were’ a nie ‘was’? Przecież to ‘I was’ jest poprawną odmianą. Otóż, w drugim trybie warunkowym możemy użyć ‘were’ zamiast ‘was’, aby jeszcze bardziej podkreślić, że to jest nierealna sytuacja.
- If you won the lottery, what would you buy? (sytuacja hipotetyczna w teraźniejszości)
Spróbuj znaleźć ten tryb warunkowy w tekście piosenki – kliknij tutaj.

Third Conditional
Używany do mówienia o sytuacjach hipotetycznych w przeszłości, niemożliwych do zmiany. Rozwodzimy się tu nad rozlanym mlekiem, wyrażamy żal lub krytykę na temat przeszłości.
Konstrukcja: If + Past Perfect Simple lub Continuous, would / could / might + have + trzecia forma czasownika
- If you had told me you were coming, I could have picked you up from the airport. (Ale mi nie powiedziałeś, dlatego cię nie odebrałam.)
- If we had left earlier, we wouldn’t have missed the plane. (Ale nie wyjechaliśmy wcześniej, więc się spóźniliśmy.)
Spróbuj znaleźć ten tryb warunkowy w tekście piosenki – kliknij tutaj.

Podsumowując:
(0) When you buy flour, I make some cookies. – Za każdym razem, gdy kupujesz mąkę, robię ciasteczka.
(1) If you buy flour, I will make some cookies. – Jeśli kupisz mąkę, zrobię ciasteczka.
(2) If you bought flour, I would make some cookies. – Gdybyś kupił mąkę, zrobiłabym ciasteczka (tzn. że na chwilę obecną, nie mam w domu żadnej mąki i nie zrobię ciasteczek, chyba, że ją kupisz.
(3) If you had bought flour yesterday, I would have made some cookies. – Gdybyś kupił mąkę wczoraj, zrobiłabym ciasteczka wczoraj i dziś już by były gotowe.
Sprawdź się w ćwiczeniu poniżej: