Czy zastanawialiście się kiedyś, jak obchodzone są Święta Wielkanocne w USA i Kanadzie? Jakie tradycje są takie same jak w Polsce, a jakie zupełnie inne? Zapraszamy na dzisiejszy artykuł!
Wielkanoc w USA
Wielkanoc w USA i w Polsce mają ze sobą więcej wspólnego niż mogłoby się wydawać 🙂 Łączą nas tradycje takie jak pisanki oraz pyszne śniadanie wielkanocne. Jest też kilka zaskakujących różnic!
Zacznijmy jednak od tego, jakie dni w ogóle są uznawane za dni świąteczne w USA.
W Stanach świętowanie Wielkanocy zaczyna się w Niedzielę Palmową (Palm Sunday). W tym dniu wiele kościołów organizuje specjalne nabożeństwa upamiętniające wjazd Jezusa do Jerozolimy. Ludzie często uczestniczą w procesjach i noszą palmy, symbolizujące to wydarzenie.
Wielki Piątek (Good Friday) w USA jest dniem wolnym od pracy w niektórych stanach, gdzie rodziny i społeczności organizują wydarzenia religijne. Główne obchody jednak odbywają się w Niedzielę Wielkanocną (Easter Sunday), która jest najważniejszym dniem tych świąt. W tym dniu rano wielu Amerykanów uczestniczy w nabożeństwach wielkanocnych. Wspólnoty religijne organizują specjalne uroczystości z udziałem dzieci, które często recytują wielkanocne wiersze. Po nabożeństwie odbywa się uroczyste wielkanocne śniadanie (Easter brunch).
Poniedziałek Wielkanocny (Easter Monday) nie jest dniem wolnym od pracy w USA. Jest to zwykły dzień roboczy, choć wtedy odbywają się różne specjalne wydarzenia, jak… turlanie jajek w Białym Domu, o czym opowiem poniżej. Większość Amerykanów jednak wraca do pracy i szkoły.
Co ciekawe, w większości stanów w USA nie ma specjalnych ferii wielkanocnych w szkołach – dzieci mają za to dłuższe wakacje letnie i obowiązkową przerwę wiosenną (Spring Break).
Przyglądnijmy się teraz kilku ciekawym amerykańskim tradycjom świątecznym!
Dekorowanie jajek wielkanocnych
Być może Was to zdziwi, ale w USA też malują pisanki! Ta kolorowa tradycja dotarła do Stanów Zjednoczonych wraz z imigrantami z Europy Wschodniej, w szczególności społecznościami polskimi, ukraińskimi i słowackimi w XIX i na początku XX wieku.
Koszyczki wielkanocne
Kolejna znana nam tradycja, która pojawiła się w Stanach wraz z europejskimi imigrantami. Amerykańskie dzieci wypełniają swoje koszyczki czekoladkami, cukierkami, małymi zabawkami i innymi smakołykami.
Polowanie na jajka
W USA istnieje postać Zajączka Wielkanocnego, który co roku w święta chowa kolorowe jajka i słodycze. Zabawa ta nazywa się “Easter egg hunt”, czyli dosłownie polowanie na pisanki. Zdobione pisanki lub plastikowe jajka — często wypełnione cukierkami lub małymi zabawkami — są ukrywane, aby dzieci mogły je znaleźć. Zabawa ta zwykle odbywa się w Niedzielę Wielkanocną, na podwórkach, w parkach lub innych przestrzeniach publicznych. Niektóre rodziny organizują małe zabawy w domu, podczas gdy kościoły, szkoły, a nawet centra handlowe organizują duże publiczne “polowania”.
Turlanie jajek
Easter Egg Roll to wyjątkowa i kultowa amerykańska tradycja wielkanocna. Jest to gra, w której dzieci toczą po trawniku ozdobione jajka ugotowane na twardo, zazwyczaj za pomocą łyżki. Celem jest doprowadzenie jajka jak najdalej bez rozbijania go. Ten wyścig jest zwykle częścią większej uroczystości wraz z innymi zabawami dla dzieci i muzyką.
Turlanie jajek w Białym Domu
Na trawniku przed Białym Domem w Waszyngtonie tradycyjnie odbywa się The White House Easter Egg Roll – czyli turlanie jajek z udziałem dzieci. Ciekawym elementem tej tradycji jest to, że wyścig ten sędziuje urzędujący prezydent USA! 🙂 Wydarzenie to ma długą historię – pierwszy raz zorganizował ją prezydent Rutherford B. Hayes w 1878 roku. Mimo drobnych przerw w tradycji, Biały Dom co roku zaprasza dzieci do wzięcia udziału w zabawie w Poniedziałek Wielkanocny.
The White House Easter Egg Roll z udziałem Baracka Obamy w 2011
Wielkanocna Parada w Nowym Jorku
Nowy Jork to popularny cel podróży wielu turystów i mieszkańców USA, również w Święta Wielkanocne, ponieważ to właśnie tam na Piątej Alei odbywa się coroczna Wielkanocna Parada!
Najważniejszym elementem tej parady jest…Festiwalu Kapeluszy (Bonnet Festival) i towarzyszące mu szalone nakrycia głowy! Jest to jedna z najbardziej kolorowych i osobliwych tradycji wielkanocnych w USA. Chodzi tu mniej o religijny aspekt świąt, a bardziej o kreatywność, modę i zabawę – prawdziwe świętowanie wiosny w nowojorskim stylu ;). Uczestnicy przechadzają się wzdłuż Piątej Alei w wymyślnych, fantazyjnych i często przesadzonych wielkanocnych czapkach i kostiumach.
Bonnet Festival 2024
Co jedzą Amerykanie?
Osoby, które nie uczestniczą we wspólnym brunchu po kościele, często spotykają się z rodziną lub przyjaciółmi na tradycyjnej wielkanocnej kolacji. Uroczysty posiłek odbywa się w domu lub w restauracji i zazwyczaj składa się z:
- Wielkanocnej szynki – najlepiej pieczona w piekarniku, w pikantnej marynacie,
- Wielkanocnej jagnięciny – niektóre rodziny tradycyjnie serwują jagnięcinę zamiast bardziej “nowoczesnej” szynki,
- Hot Cross Buns – słodkie bułeczki drożdżowe, tradycyjnie jedzone w Wielki Piątek, ale często pojawiają się także podczas wielkanocnych kolacji,
- Gotowanych jajek – wiadomo, jeśli pomalowało się tyle jajek, to trzeba je potem zjeść 😉
- Ziemniaków i warzyw – w różnych wersjach, od pieczonych po puree,
- Simnel Cake – ciasto owocowe, popularne szczególnie w Nowej Anglii gdzie je się je z dużą ilością marcepanu, zwykle podawane do herbaty.
Wielkanoc w Kanadzie
Kanada celebruje Wielkanoc podobnie do USA – istnieje jednak kilka różnic między tymi dwoma krajami.
Wielki Piątek jest świętem i dniem wolnym od pracy w większości Kanady – oprócz prowincji Quebec – tam Poniedziałek Wielkanocny jest obchodzony jako święto zamiast Wielkiego Piątku.
Poznacie teraz jedną z ciekawszych tradycji związanych z Wielkanocą, obchodzoną tylko w Kanadzie, a konkretnie w prowincjach Quebec oraz Nowa Szkocja. Dzień ten nazywa się Mi-Carême, co po francusku oznacza “środek postu”. Święto ma swoje korzenie w średniowiecznej Francji, a do Kanady przywędrowało razem z francuskimi kolonizatorami. Dzień ten przypada w połowie Wielkiego Postu i tradycyjnie był dniem radości i świętowania w okresie, który był uroczysty i skupiony na poszczeniu. Przez lata Wielki Post był surowym czasem – bez mięsa, słodyczy, tańców i przyjęć – więc święto Mi-Carême dawało ludziom szansę na oderwanie się od poszczenia, przebranie się, dobre jedzenie i dobrą zabawę przed powrotem do ograniczeń Postu na kolejne tygodnie.
Kluczowym elementem tej tradycji jest przebieranie się. Ludzie ubierają się w wymyślne, często ręcznie robione kostiumy i maski i chodzą od drzwi do drzwi, odwiedzając sąsiadów. Tradycja mówi, że gdy w domu ktoś pojawia się w kostiumie, gospodarz musi zgadnąć, kto kryje się za maską. Dopiero po zgadywaniu goście ujawniają swoją tożsamość.
Ważnym elementem jest też muzyka, szczególnie ludowa. Jest to unikalne połączenie tradycji katolickich, ludowych zwyczajów kanadyjskiej wsi oraz kultury francuskiej.
Tradycyjne przebrania na Mi-Carême
Bardziej współczesne przebrania na Mi-Carême
Która tradycja zaskoczyła Was najbardziej,
a którą chętnie przenieślibyście do Polski?
Dajcie znać w komentarzach! 🙂
